Przypominamy, że od 30 kwietnia 2018 roku obowiązują przepisy Ustawy Prawo Przedsiębiorców, która całkowicie zastąpiła obowiązującą dotychczas ustawę o swobodzie działalności gospodarczej.

    Nowe przepisy wprowadzają wiele nowych rozwiązań. Najważniejsze z nich to półroczne zwolnienie ze składek ZUS oraz zniesienie obowiązku rejestracji w przypadku najmniejszych działalności gospodarczych.
    To drugie rozwiązanie, czyli tzw. działalność nieewidencjonowana wciąż wzbudza wiele wątpliwości wśród osób, które od dawna czekały na uchwalenie nowych przepisów. Niejasności dotyczą m.in. kwestii podatku dochodowego, podatku VAT czy też tego, kto i kiedy z takiego przywileju będzie mógł skorzystać.
W dalszej części tekstu postaramy się rozwiać wspomniane niejasności.
    Zgodnie z nowymi przepisami, a konkretnie z art. 5 Prawa Przedsiębiorców, działalność nie podlega obowiązkowi rejestracji w przypadku, gdy miesięczny przychód z takiej działalności nie przekracza kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Limit uprawniający do zwolnienia z rejestracji będzie zatem zmieniał się w kolejnych latach.
    W aktualnym stanie prawnym pensja minimalna wynosi 2100 zł, w związku z czym w 2018 roku wspomniany limit będzie równy kwocie 1050 zł. Działalność nie będzie musiała być zatem rejestrowana tak długo, jak miesięczny przychód nie przekroczy kwoty 1050 zł.
    Co istotne, zwolnienie z rejestracji przysługuje jedynie osobom fizycznym, podejmującym działalność w sposób samodzielny. Zwolnienie nie przysługuje więc działalności wykonywanej w ramach spółki cywilnej.
    Zasadniczo, działalność nieewidencjonowana ma zastosowanie do każdego rodzaju działalności. Z przywileju tego wykluczone zostały jedynie działalności wymagające zezwoleń, koncesji lub licencji.
    Zgodnie bowiem z nowymi przepisami, działalność nierejestrowaną będą mogły prowadzić jedynie te osoby, które w okresie poprzednich 60 miesięcy nie prowadziły działalności gospodarczej.
    Osoba spełniająca warunki do skorzystania z działalności nieewidencjonowanej, nie posiada tytułu ubezpieczenia, w związku z czym nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń. Oznacza to, że osoba wykonująca działalność nierejestrowaną nie opłaca żadnych składek na ubezpieczenie społeczne. Nie opłaca również składki zdrowotnej.
    Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jest zobowiązana do ewidencjonowania uzyskanych przychodów (oraz ewentualnie poniesionych kosztów) i odprowadzenia z tego tytułu należnego podatku dochodowego.
    W związku z tym, iż osoba prowadząca działalność nierejestrowaną, zgodnie z ustawą nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest zobowiązana do odprowadzania miesięcznych zaliczek na PIT. Nie oznacza to jednak, że nie zapłaci tego podatku w ogóle. Uzyskane w ciągu roku zarobki będzie musiała bowiem wykazać w rozliczeniu rocznym (wraz z innymi dochodami osobistymi) w rubryce "przychody z innych źródeł".
    Zarobki te podlegać będą opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Oznacza to, że zastosowanie będzie tu mieć skala podatkowa (stawki PIT w wysokości 18% i 32%).
    Osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną jest zobowiązana do dokumentowania uzyskanych przychodów. Zgodnie z ogólnymi przepisami, będzie zatem wydawała swoim klientom i kontrahentom rachunki opiewające na otrzymane kwoty.
Na podstawie wystawionych rachunków, kwoty przychodów należy następnie ująć w zbiorczym zestawieniu w postaci uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów. Ewidencja taka może być prowadzona w dowolnej formie - na kartce papieru bądź w formie tabelki w Excelu. Zestawienie takie będzie ostatecznie bazą do określenia podstawy opodatkowania i obliczenia należnego podatku dochodowego.T
    Kolejną kwestią, która pojawia się przy okazji rozważań nad działalnością nierejestrowaną, jest kwestia podatku od towarów i usług. Czy osoba prowadząca taką działalność będzie "vatowcem" i czy będzie zobowiązana do comiesięcznego rozliczania podatku VAT?
    Odpowiedzi na to pytanie udzielają nam przepisy ogólne Ustawy o podatku VAT, a konkretnie art. 113 tejże ustawy. W aktualnym stanie prawnym, podmioty których przychody w ciągu roku nie przekroczyły kwoty 200 tys. zł są bowiem podmiotowo zwolnione z podatku VAT.
    Jeśli zatem osoba prowadząca działalność nierejestrowaną, nie dokona dobrowolnego zgłoszenia do VAT, nie będzie podlegać temu podatkowi. W konsekwencji oznacza to możliwość wystawiania zwykłych rachunków (zamiast faktur VAT), jak również brak obowiązku składania deklaracji VAT oraz wysyłania Jednolitego Pliku Kontrolnego.


Agnieszka Budka
radca prawny

• « poprz.
• nast. »