Ubezwłasnowolnienie
Administrator- Szczegóły
-
Kategoria: Aktualności prawne
Tematykę ubezwłasnowolnienia regulują między innymi przepisy Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964 r. oraz przepisy Kodeksu postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 r.
Przepisy przewidują dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia:
a) ubezwłasnowolnienie całkowite – osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem.
Dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie ustanawia się opiekę, chyba że pozostaje jeszcze pod władzą rodzicielską.
Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna. Jednakże gdy osoba niezdolna do czynności prawnych zawarła umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych.
b) ubezwłasnowolnienie częściowe- osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw.
Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę.
Wniosek o ubezwłasnowolnienie:
a) wniosek należy złożyć w Sądzie Okręgowym, bowiem sądy okręgowe rozpoznają sprawy o ubezwłasnowolnienie w składzie 3 sędziów zawodowych;
b) sądem właściwym będzie sąd okręgowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby, której dotyczy ubezwłasnowolnienie, a w braku miejsca zamieszkania sąd miejsca pobytu tej osoby;
c) wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć: małżonek osoby, której wniosek dotyczy, krewni tej osoby w linii prostej oraz rodzeństwo oraz jej przedstawiciel ustawowy
d) wniosek o ubezwłasnowolnienie częściowe może zgłosić już na rok przed dojściem do pełnoletności osoby, której wniosek o ubezwłasnowolnienie dotyczy;
e) Kto zgłosił wniosek o ubezwłasnowolnienie w złej wierze lub lekkomyślnie, podlega karze grzywny
f) Uczestnikami postępowania o ubezwłasnowolnienie są z mocy samego prawa prócz wnioskodawcy: osoba, której dotyczy wniosek, jej przedstawiciel ustawowy, małżonek osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie.
g) Postępowanie toczy się z udziałem prokuratora.
Jeżeli według wniosku ubezwłasnowolnienie ma być orzeczone z powodu choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego, sąd przed zarządzeniem doręczenia wniosku zażąda, w wyznaczonym terminie, przedstawienia świadectwa lekarskiego wydanego przez lekarza psychiatrę o stanie psychicznym osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, lub opinii psychologa o stopniu niepełnosprawności umysłowej tej osoby.
Jeżeli ubezwłasnowolnienie ma nastąpić z powodu pijaństwa, sąd żąda także przedstawienia zaświadczenia poradni przeciwalkoholowej, a jeżeli ubezwłasnowolnienie ma nastąpić z powodu narkomanii - zaświadczenia z poradni leczenia uzależnień.
Sąd odrzuca wniosek o ubezwłasnowolnienie, jeżeli treść wniosku lub dołączone do wniosku dokumenty nie uprawdopodobniają istnienia choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub występowania innego rodzaju zaburzeń psychicznych osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie albo w razie niezłożenia żądanego świadectwa, opinii lub zaświadczenia, chyba że złożenie takich dokumentów nie jest możliwe.
Orzeczenie w przedmiocie ubezwłasnowolnienia może zapaść tylko po przeprowadzeniu rozprawy. W postanowieniu o ubezwłasnowolnieniu sąd orzeka, czy ubezwłasnowolnienie jest całkowite, czy też częściowe i z jakiego powodu zostaje orzeczone.
