Nowe terminy przedawnienia roszczeń
Administrator- Szczegóły
-
Kategoria: Aktualności prawne
Od dnia 09.07.2018r obowiązują nowe terminy i zasady dotyczące przedawnienia roszczeń.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 118 k.c. podstawowy termin przedawnienia roszczeń został skrócony z 10 do 6 lat. Co do roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz dotyczących świadczeń okresowych okres przedawnienia nie zmienił się, wynosi jak dotychczas 3 lata.
Wprowadzony został nowy sposób obliczenia terminu przedawniania a mianowicie, co do zasady koniec terminu przedawnienia przypadać będzie na ostatni dzień roku kalendarzowego. Niestety oznacza to, terminy przedawnienia co do zasady ulegną wydłużeniu do ostatniego dnia grudnia.
Skróceniu z 10 do 6 lat uległ termin przedawniania w przypadku roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, a także roszczenia stwierdzonego ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd. Jeżeli jednak stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się, z upływem 3 lat, tak jak dotychczas.
Warto zaznaczyć, że w kodeksie cywilnym w art. 117 § 21 został dodany nowy zapis: „Po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi”. Wprowadzono tym samym zakaz dochodzenia względem konsumentów roszczeń przedawnionych. Oznacza to, że dłużnik, posiadający status konsumenta nie musi zgłaszać zarzutu przedawnienia podczas procesu. Sąd zbada z urzędu czy roszczenie jest już przedawnienie czy też nie. Zaznaczyć należy, że w wyjątkowych przypadkach, sąd może po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności.
Warto wskazać, że w ustawie wprowadzającej nowe przepisy w zakresie przedawnienia roszczeń znalazły się również przepisy przejściowe pomiędzy starymi przepisami, a przepisami wprowadzonymi nową ustawą.
Katarzyna Kubacka
Radca prawny
Dawstwo narządów po śmierci
Administrator- Szczegóły
-
Kategoria: Aktualności prawne
Zgodnie z prawem polskim, obowiązuje domniemana zgoda na bycie dawcą pośmiertnym, co oznacza, iż w przypadku braku sprzeciwu, uznaje się daną osobę potencjalnym dawcą narządu. Jednak w Polsce jak i na Świecie promuje się noszenie oświadczenia woli, które jest wyrażeniem woli osoby, który taki dokument posiada. Oświadczenie woli jest wyłącznie drukiem informacyjnym i jego podpisanie powinno stać się przyczynkiem do dyskusji wśród rodziny, znajomych, przyjaciół by wyrazić swoją wolę oraz chęć oddania narządów po śmierci.
W zakresie sprzeciwu na pobranie komórek, tkanek i narządów post mortem obowiązują następujące zasady.
Stosownie do brzmienia art. 6 ust. 1 Ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów ( Dz.U. 2005, Nr 169, poz. 1411 ), sprzeciw może być wyrażony w następujących formach:
1. wpisu w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów,
2. oświadczenia pisemnego zaopatrzonego we własnoręczny podpis,
3. oświadczenia ustnego złożonego w obecności co najmniej dwóch świadków, pisemnie przez nich potwierdzonego
W Centralnym Rejestrze Sprzeciwów może widnieć także wpis o złożeniu oświadczenia o cofnięciu sprzeciwu. Wszystkie formy zgłaszania sprzeciwu mają taką samą moc prawną.
Samodzielnie dysponować przeznaczeniem swoich zwłok po śmierci może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, a zatem osoba pełnoletnia (a także kobieta zamężna po ukończeniu 16 roku życia). W przypadku małoletniego, który ukończył 16 lat, sprzeciw może wyrazić również ten małoletni, co wynika z brzmienia art. 5 ust. 3 Ustawy.
Ustawa przewiduje także zgłaszanie sprzeciwów odnośnie do pobrania narządów ex mortuo od osób, które nie mogą uczynić tego same. Zgodnie z art. 5 ust. 2 Ustawy przedstawiciel ustawowy małoletniego lub osoby niemającej pełnej zdolności do czynności prawnych może wyrazić za jej życia sprzeciw i tym samym wykluczyć możliwość pobrania narządów do przeszczepu od takiej osoby po jej śmierci. Sprzeciw przedstawiciela ustawowego takich osób może być zgłoszony w przedstawionych wyżej formach.
Jeśli zatem lekarz ustalił brak sprzeciwu na pobranie komórek, tkanek i narządów od osoby małoletniej w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów powinien ustalić brak sprzeciwu w pozostałych formach. W przypadku śmierci małoletniego, w praktyce wystarczającym źródłem informacji o wyrażonym za życia sprzeciwie są przedstawiciele ustawowi małoletniego.
Należy podkreślić, że sprzeciw może być wyrażony jedynie za życia. Lekarz nie ma zatem obowiązku uzyskiwania od przedstawicieli ustawowych zmarłych osób małoletnich zgody na pobranie narządów lub tkanek Brak sprzeciwu wydanego za życia osób małoletnich jest wystarczającą podstawą do pobrania tkanek lub narządów.
Agnieszka Budka
radca prawny
