Dawstwo narządów po śmierci
Administrator- Szczegóły
-
Kategoria: Aktualności prawne
Zgodnie z prawem polskim, obowiązuje domniemana zgoda na bycie dawcą pośmiertnym, co oznacza, iż w przypadku braku sprzeciwu, uznaje się daną osobę potencjalnym dawcą narządu. Jednak w Polsce jak i na Świecie promuje się noszenie oświadczenia woli, które jest wyrażeniem woli osoby, który taki dokument posiada. Oświadczenie woli jest wyłącznie drukiem informacyjnym i jego podpisanie powinno stać się przyczynkiem do dyskusji wśród rodziny, znajomych, przyjaciół by wyrazić swoją wolę oraz chęć oddania narządów po śmierci.
W zakresie sprzeciwu na pobranie komórek, tkanek i narządów post mortem obowiązują następujące zasady.
Stosownie do brzmienia art. 6 ust. 1 Ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów ( Dz.U. 2005, Nr 169, poz. 1411 ), sprzeciw może być wyrażony w następujących formach:
1. wpisu w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów,
2. oświadczenia pisemnego zaopatrzonego we własnoręczny podpis,
3. oświadczenia ustnego złożonego w obecności co najmniej dwóch świadków, pisemnie przez nich potwierdzonego
W Centralnym Rejestrze Sprzeciwów może widnieć także wpis o złożeniu oświadczenia o cofnięciu sprzeciwu. Wszystkie formy zgłaszania sprzeciwu mają taką samą moc prawną.
Samodzielnie dysponować przeznaczeniem swoich zwłok po śmierci może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, a zatem osoba pełnoletnia (a także kobieta zamężna po ukończeniu 16 roku życia). W przypadku małoletniego, który ukończył 16 lat, sprzeciw może wyrazić również ten małoletni, co wynika z brzmienia art. 5 ust. 3 Ustawy.
Ustawa przewiduje także zgłaszanie sprzeciwów odnośnie do pobrania narządów ex mortuo od osób, które nie mogą uczynić tego same. Zgodnie z art. 5 ust. 2 Ustawy przedstawiciel ustawowy małoletniego lub osoby niemającej pełnej zdolności do czynności prawnych może wyrazić za jej życia sprzeciw i tym samym wykluczyć możliwość pobrania narządów do przeszczepu od takiej osoby po jej śmierci. Sprzeciw przedstawiciela ustawowego takich osób może być zgłoszony w przedstawionych wyżej formach.
Jeśli zatem lekarz ustalił brak sprzeciwu na pobranie komórek, tkanek i narządów od osoby małoletniej w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów powinien ustalić brak sprzeciwu w pozostałych formach. W przypadku śmierci małoletniego, w praktyce wystarczającym źródłem informacji o wyrażonym za życia sprzeciwie są przedstawiciele ustawowi małoletniego.
Należy podkreślić, że sprzeciw może być wyrażony jedynie za życia. Lekarz nie ma zatem obowiązku uzyskiwania od przedstawicieli ustawowych zmarłych osób małoletnich zgody na pobranie narządów lub tkanek Brak sprzeciwu wydanego za życia osób małoletnich jest wystarczającą podstawą do pobrania tkanek lub narządów.
Agnieszka Budka
radca prawny
- Szczegóły
-
Kategoria: Aktualności prawne
Zagadnienie ochrony kobiet ciężarnych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę tymczasową na czas określony przed rozwiązaniem umowy o pracę reguluje art. 177 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy ( zwaną dalej KP) oraz art. 13 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych ( zwaną dalej ZPT).
Zgodnie z art. 177§1 KP pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Kodeks pracy przewiduje inne zasady w stosunku do umowy o pracę zawartej na czas określony albo na okres próbny, wynika to z preferowania umów o pracę zawartych na czas nieokreślony oraz wynikających z nich przywilejów. Zgodnie z §3 ww. artykułu KP umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży ulega przedłużeniu do dnia porodu.
Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy kobiet w ciąży przejawia się zatem w wydłużeniu automatycznym umowy o pracę zawartej również na czas określony do dnia porodu w razie ziszczenia się dwóch przesłanek:
a)umowa została zawarta na czas określony;
b) rozwiązanie umowy nastąpiłoby po upływie 3 miesiąca ciąży.
Podkreślić należy, iż jeszcze do niedawna pracownik zatrudniony na podstawie umowy na czas określony na podstawie umowy o pracę tymczasową nie mógł skorzystać z dobrodziejstwa art. 177§3 KP.
Znamiennym jest, iż 1 czerwca 2017 r. weszła w życie nowelizacja art. 13 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, na mocy której zmieniono brzmienie art. 13 ust. 3 z „ Do umowy o pracę zawartej z pracownikiem tymczasowym nie stosuje się art. 177 § 3 Kodeksu pracy” na treść „Do pracownicy tymczasowej mającej łączny co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej przez daną agencję pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę stosuje się art. 177 § 3 Kodeksu pracy.”
Ustawodawca dostrzegł dyskryminację kobiet ciężarnych zatrudnionych na podstawie wielokrotnie przedłużanych umów o pracę tymczasową i dopuścił możliwość stosowania art. 177§3 KP również do pracowników tymczasowych pod warunkiem, że posiadają oni co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej przez daną agencję pracy tymczasowej na podstawie umowy o prace.
Reasumując kobieta ciężarna może skorzystać z dobrodziejstw art. 177§3 KP tj. przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu pod warunkiem, iż:
a) jej umowa jest zawarta na czas określony na co najmniej 2 miesiące;
b) uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży.
Autor: adw. Karolina Zabłocka – Ciemny
